دو عامل محیطی بسیار مهم یعنی رنگ و نور از عوامل اثربخش در استرس کودکان بشمار می آید. در این مقاله سعی شده تاثیر این دو عامل بر کودکان بیمار بررسی شود. نور و رنگ محیط موجب ارتقای کیفیت فضایی میشوند و هماهنگی این دو عامل با سایر مواردی که در بیمارستان ها وجود دارند، جدای آرامش روانی کودک تاثیر بسزایی در کاهش استرس کودکان هم خواهد داشت.
سلام به همراهان همیشگی وبسایت وجداندار، در بین فضاهای معماری، طراحی مراکز درمانی اهمیت ویژه ای دارد چرا که فضاهای درمانی از جمله فضاهایی است که بر حالات روحی کودکان تاثیر زیادی میگذارد. طراحی ضعیف این محیطها، میتواند باعث تشدید اختلالات رفتاری در کودکان گردد. پژوهشی به نام اثربخشی نور و رنگ در کاهش استرس کودکان و تسریع روند بهبودی آنها در فضاهای درمانی انجام شده که این موضوع را به خوبی بررسی کرده است.
پژوهش حاضر به روش کیفی و از نوع پدیدارشناسی انجام شد. جمعآوری این دادهها به طور ویژه در زمینه راهکارهای ارائه شده جهت برطرف کردن معضلات موجود در محیطهای درمانی کودکان انجام پذیرفت.
ابزار درنظر گرفته شده در این پژوهش، مصاحبه بود و اطلاعات حاصل از آن به گونه کیفی و تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت. نمونه بررسی شده در این پژوهش، کودکان کمتر از ۱۲ سال و نیز والدین آنها بودند. میزان تمایل آن ها به شرکت در مصاحبه به عنوان معیارهای ورود به مطالعه قرار گرفت.
جهت بررسی این پژوهش، نمونه ها به شیوه هدفمند انجام شد و در نهایت تعداد ۲۰ نفر از کودکان و ۲۰ تن از والدین آنها در مطالعه شرکت کردند. در پژوهش حاضر، دو نوع مصاحبه انجام پذیرفت، یکی به صورت پرسش و پاسخ از والدین و دیگری به صورت مصاحبه تصویری از کودکان.
قبل از شروع مصاحبه با کودکان سعی شد تا در یک جلسه به آشنایی و جلب اعتماد آنان پرداخت شود. پس از جلب اعتماد کودکان، تصاویر به نمایش گذاشته شد. این تصاویر شامل نمایی از فضا لابی، راهرو، پذیرش و اتاق بستری مراکز درمانی کودکان بود. سپس از این کودکان خواسته شد تا حس خود را درمورد تصاویر بیان کنند. این حس مقایسه ای بود با بیمارستانی که اکنون در آنجا حضور داشتند.
در ادامه مصاحبهای با والدین کودکان نیز انجام گرفت و سوالاتی درباره فضای بیمارستان و واکنش کودکان در هنگام ورود به بیمارستان پرسیده شد.
آنها در فضاهای درمانی انجام شده که این موضوع را به خوبی بررسی کرده است.
نتایج بدست آمده گویا آن بود که بیمارستانی که اکنون کودکان در آن بستری بودند، متناسب با نیازهای روحی کودکان طراحی نشده بود و بنا بر گفته والدین مشکلاتی نظیر کمبود نور راهروها و سرد و خشک بودن فضا وجود داشت.
استفاده صحیح از رنگ و نور در بیمارستانهای کودکان عامل بسیار مهمی در تسریع روند بهبود بیماران به حساب میآید. معمار با ایجاد محیطی مناسب و با استفاده از نور و رنگ به طور مستقیم و غیرمستقیم در حالات روحی و جسمی بیماران تاثیر میگذارد و با کاهش استرس، روند بهبودی آن ها را تغییر میدهد. لازم به ذکر است بازدهی و کارایی پرسنل بیمارستان و وضعیت روحی همراهان بیمار نیز از این طراحی متاثر است.
آنها در فضاهای درمانی انجام شده که این موضوع را به خوبی بررسی کرده است.
جهت رسیدن به نتایج مطلوب می بایست در طراحی محیط بیمارستان به نکات زیر توجه داشت؛
- جهتگیری ساختمان اهمیت فراوانی دارد و میتواند به عنوان اولویت اصلی در طراحی بیمارستان در نظر گرفته شود. جهتگیری ساختمان بر طراحی پنجره، کیفیت روشنایی روز و دید بصری به محوطه بیرون تاثیر گذار است.
- نور و رنگ باید چهره کودک بیمار را به طور واقعی نشان دهد و اختلالی در تشخیص پزشکان و پرستاران ایجاد نکند.
- رنگ سطوح نباید منجر به انعکاس و خیرگی نور شود؛ زیرا بیمارانی که دید کافی ندارند، دچار مشکل خواهند شد.
نتیجه گیری :
در این مطلب آموزشی درمورد اهمیت رنگ ها گفته شد. توجه به تضادها و هارمونی در انتخاب رنگ بیمارستان کودکان بسیار اهمیت دارد. بهتر است بدانید که کنتراست شدید رنگها باعث سردرد و خطای دید و همچنین ایجاد استرس در کودکان می شود. بخش بستری کودکان لازم است محیطی صمیمی و دوستانه باشد، این امر میتواند با بکار بردن از رنگ های شاد و پنجره های رنگی صورت بگیرد تا از ترس و استرس کودکان بکاهد و موجب آرامش آن ها شود.
منبع : مجله مطالعات ناتوانی