تله های شخصیتی تهدید کننده خوشبختی شما در زندگی هستند.

این تعریف از تله های شخصیتی یا تله‌های زندگی است که توسط جفری یانگ روان درمانگر مشهور آمریکایی بیان شده است. پروفسور یانگ بیان می‌کند که تله های شخصیتی یا تله‌های زندگی معمولاً یک ماهیت خود آسیب‌رسان داشته و می‌تواند مانع پیشرفت افراد شود. مثلاً فردی که تله شکست در ذهن او شکل گرفته همواره خود را در دستیابی به اهدافش ناتوان می داند و حین قبول مسئولیت به شدت آشفته می شود.

مثال های رایجی از تله شخصیتی

همان‌طور که بیان گردید تله های شخصیتی که در دوران کودکی در وجود فرد شکل گرفته است، در بزرگسالی او تاثیر گذار است. برخی از رایج‌ترین مثال‌های تله شخصیتی شامل موارد زیر می‌ شود:

1. تله محرومیت هیجانی

برای مثال فردی که در دوران کودکی احساس صمیمیت و روابط عاطفی با خانواده و اطرافیان را تجربه نکرده است، در دوران بزرگسالی از برقراری این روابط فرار می کند. در واقع زمانی که بین او و فرد دیگری احساس صمیمیت زیادی شکل می‌گیرد از نظر این فرد ازنظر روانی فشار زیادی را تحمل می‌کند و بدون این‌که خودش هم متوجه بشود به همین دلیل تلاش می‌کند تا از این رابطه فرار کند. این البته این موضوع برای طرف مقابل تعجب‌آور است که چرا حالا که آن ها دارند با هم صمیمی می شوند، فرد از رابطه دوری می کند؟

2. تله حس بی ارزشی

افرادی که در درون خود احساس بی‌ارزشی می‌کنند تلاش می‌کنند تا خود را متقاعد کنند که آدم با ارزشی هستم اما در بیرون رفتاری متکبرانه و مغرورانه و برتری طلب را از خود بروز می دهند، به ‌طوری‌که  دیگران فکر می‌کنند، فردی بسیار قوی است و عده‌ای او را مغرور و متکبر می‌دانند .

واقعیت این است که این فرد برای این‌که ضعف خود را از دیگران پنهان کند در ظاهر خود را بزرگ و برتر از دیگران نشان می دهد و ضعف ‌های خود را از دیگران پنهان می‌کن.د این افراد درصورتی‌که یک انتقاد کوچک به آن‌ها وارد شود، بشدت بهم ریخته و رفتار آزاردهنده‌ای با طرف مقابل خواهند داشت. با توجه به این‌که چنین افرادی می‌ترسند که درون آن‌ها برای دیگران برملا شود با هیچ‌کس نزدیک و صمیمی نمی‌شوند و از دیگران دوری می‌کنند.

تله ایثار

برخی از افراد هستند که تمایل دارند تا همیشه دیگران را راضی نگه دارد این افراد بسیار مهربان هستند و همیشه نیازهای دیگران را بر نیازهای خود ترجیح می دهد و دیگران و در ظاهر به دیگران فکر می‌کنند که او هیچ توقعی از بقیه ندارد، اما اگر در رفتار وی دقت شود متوجه می‌شوید که زمانی که مخاطبان قدر کمک و محبت‌های او را ندادند این فرد بشدت ناراحت و عصبانی می‌شود و بطوری که حتی خودش متوجه علت رفتارش نمی‌شود و از خودش سؤال می‌کند چرا من که با هم مهربان هستم دیگران با من این‌گونه رفتار می کنند؟ واقعیت این است که چون این شخص در دوران کودکی اجازه بروز و ابراز وجود و احساسات نداشته حالا در بزرگسالی تلاش می‌کند تا با کمک به دیگران خلأهای درونی خود را پر کند.

راه درمان تله های شخصیتی

مثال‌های ذکرشده تنها برخی از رایج‌ترین تله های شخصیتی است که در ما و اطرافیان ما دیده می شود اما آیا واقعاً راه درمانی برای این تله شخصیتی وجود دارد. همان‌طور که بیان گردید؛ تله های شخصیتی یا تله های زندگی از کودکی در درون فرد نهفته شده است و بخشی از شخصیت او را شکل می دهد بنابراین راه درمان آن نیز به همان اندازه سخت خواهد بو.د

 اما چگونه می‌توان این مشکلات را در درون خود حل کرد آیا راه‌ حل مناسبی برای خلاص شدن از این طرحواره ها وجود دارد؟ درمانگر ها تله های شخصیتی اولیه و خاص را شناسایی می‌کنند و به درمان آن‌ها می‌پردازند. البته بیشتر افرادی که وارد درمان می شوند بیش از یک تله شخصیتی دارند و به نظر می رسد، برخی از این تله ها به صورت مشارکتی این کار می‌کنم، یعنی ممکن است یک طرحواره،  دیگری را تقویت کند.

در روش طرح واره درمانی، درمانگران در مرحله اول تله های شخصیتی فعال در زندگی فرد را شناسایی می‌کنند با استفاده از تکنیک پرسش و پاسخی به یا پرسش‌نامه کتبی در مرحله دوم بر روی تله های شخصیتی و تأثیر آن‌ها بر زندگی فرد می‌پردازند و  در مرحله پایانی درمانگر تلاش می‌کند تا جایگزینی برای افکار و اعمال منفی با عواملی که نتیجه عاطفی و رفتاری متفاوت برای رضایت‌بخشی دارند را بیابد.

البته حتماً این ترتیب در زمان درمان رعایت نمی‌شود بلکه ممکن است برخی از مراحل زودتر و یا دیرتر بنا به تشخیص درمانگر انجام شود. با کمی فکر می توانیم بفهمیم که ما نیز ممکن است دچار تله های شخصیتی شده باشیم که بر زندگی ما تاثیرگذار هستند. می‌توانیم با درمان آن‌ها فرصت زندگی بهتر را برای خودمان فراهم آوریم بهترین روش برای شناخت تله های شخصیتی مراجعه به روان‌شناسان و مشاوران طرحواره درمانگر است تا به صورت تخصصی مشکلات، راه‌حلی برای مشکلات درونی خود پیدا کنیم.