پیچیدگی های شخصیت انسانها به قدری زیاد است که به راحتی نمیتوان برای آن تعریف خاصی ارائه کرد. هر شخصیت دارای ویژگیهای متمایزی است که این تمایزها باعث میشود تا این شخصیت انسان شکل بگیرد.
اما بهطورکلی میتوان شخصیت را این طور تعریف کرد که «شخصیت چارچوب کلی است که تمام ویژگیهای یک فرد را شامل می شود». شخصیت های افراد مختلف، مشابه اثرهای انگشتشان متفاوت است زیرا هر فردی در وجود خود ویژگیهایی دارد که میتواند او را از دیگران متمایز کند. ویژگی هایی مانند ویژگیهای جسمی، ذهنی، خلق و خو، احساس و ویژگی های شناختی و فیزیولوژی؛ از فردی به فردی دیگر می تواند متفاوت باشد.
اینکه تیپهای شخصیتی متفاوتی برای افراد مختلف تعریف می شود، دلیل بر این نیست که هر فرد فقط یک تیپ شخصیتی دارد، بلکه در افراد مختلف چندین ویژگی شخصیتی ممکن است با هم ترکیب شده باشند، به همین دلیل نمیتوان شخصیت یک فرد را فقط با یک تیپ شخصیتی، به طور کامل توصیف کرد.
تست MBTI ( Myers-Briggs Type Indicator)
روان شناسان برای مطالعه و سنجش شخصیت افراد تست های ارزشیابی و پرسش های مختلفی را ارائه کردند. بسیاری از این تست ها در موقعیت های مختلف مورد استفاده قرار میگریند اما یکی از معروف ترین ابزارهای روان شناسی شخصیت، تست MBTI است که براساس نظریه یونگ طراحی شده است.
بریگز و مایزر طراحان تست MBTI هستند که از آن برای انجام سنجش و اندازهگیری تیپ های شخصیتی استفاده می شود. MBTI ۴ بعد و ۱۶ تیپ شخصیتی را شناسایی میکند که هرکدام از آن ها دارای خصوصیات متفاوتی هستند.
تست MBTI یک روش ارزیابی است که در آن شخصیت فرد با توجه به چهار معیار اصلی مورد بررسی قرار میگیرد و هر حرف مربوط به یک اولویت یا گرایش شخصیتی خاص است. این چهار معیار شامل معیارهای برون گرا یا درون گرا بودن، شهودی یا حسی بودن، ادراکی یا قضاوتی بودن و در نهایت احساسی یا منطقی بودن می باشند و در مجموع این دسته بندیها ۱۶ تیپ شخصیتی را تشکیل میدهند. تئوریMBTI مبتنی بر این واقعیت است که جمعیت جهان از این ۱۶ تیپ شخصیتی تشکیل می شود. هر کدام از حروف یک معیار را برای بررسی شخصیت فرد نشان می دهد.
- برون گرایی (E) یا درون گرایی (I)
- حسی (S) یا شهودی (N)
- منطقی (T) یا احساسی (F)
- قضاوتگر (J) یا ادراکی (P)
در تست MBTI پس از سنجش نمرات فرد در چهار جفت صفت که در بالا ذکر شد، می توان نوع شخصیت را با یک کد چهار حرفی نشان داد. در این صورت ۱۶ حالت شخصیتی ایجاد می شود که در ادامه این تیپ های شخصیتی معرفی می شوند.
۱۶ تیپ شخصیتی در تست MBTI
- تیپ شخصیت نابغه فکری (INTJ)
این تیپ شخصیت رهبران ذاتی و با استعداد هستند که برای دانش بسیار ارزش قائلاند. در نوع عملکرد خود استانداردهای بسیار بالایی دارند و افرادی بسیار مستقل و مصمم هستند که توانایی استثنایی در تبدیل نظریه ها و برنامههای خود دارند.
- تیپ شخصیت منطق گرا (INTP)
افراد بسیار منطقی و با اخلاق در این تیپ شخصیتی قرار میگیرد که معمولاً بسیار ساکت هستند و هیچگونه علاقهای به پیروی از دیگران از خود نشان نمیدهند، اما در برخورد با ایدههای مبتکرانه بسیار هیجانزده میشوند.
- تیپ شخصیت فرمانده (ENTJ)
این تیپ شخصیتی همه ویژگیهای یک رهبر از جمله درک مشکلات مردم و پیدا کردن راهحلهای جامع را دارا هستند. افرادی قاطع با اعتماد به نفس و جذاب می باشند که میتوانند بهراحتی سخنرانی کنند و در برابر ناکارآمدی و بی نظمی بسیار پرخاشگرانه عمل میکنند.
- تیپ شخصیت بحث کننده (ENTP)
افرادی که دارای تیپ شخصیتی بحث کننده هستند از نظر فکری بسیار باهوش و خلاق معرفی می شوند و در طیف وسیعی از کارها مهارت بالایی دارند. این افراد توانایی درک مفاهیم و استفاده از منطق برای پیدا کردن راهحلهای مناسب را دارا هستند.
- تیپ شخصیت حامی (INFJ)
این افراد قویترین شخصیت شناختهشدهای هستند که به راحتی می توانند با همه تیپ های شخصیتی حتی افرادی درونگرا و برونگرا دوست شوند و به دلیل توانایی بالایی در درک کردن دیگران دارند، می توانند اطرافیانشان را تحت تاثیر قرار دهد.
- تیپ شخصیت تسهیل کننده (INFP)
افرادی بسیار آرام و علاقهمند به خدمترسانی به بشریت هستند. این افراد بسیار وفادارند ولی زمانی که احساس کنند ارزشهایشان درحال تهدید شدن است، آرام نمیگیرند. بارزترین ویژگی این افراد این است که علاقهمند به کمک رسانی به مردم هستند.
- تیپ شخصیت پیشرو (ENFJ)
افرادی برونگرا روشنفکر و بسیار اصولگرا و اخلاقی هستند که بدون توجه به پیشینه و شخصیت افراد با دیگران ارتباط برقرار میکنند این تیپ شخصیتی به جای تمرکز بر خال بر روی آینده تمرکز میکنند.
- تیپ شخصیت مبارز (ENFP)
شخصیتی احساسی برونگرا و ادراکی هستند و بسیار فردگرا می باشند. این افراد مانند قهرمانان تلاش میکنند تا عملکردها عادات و ایدههای خودشان را بسازند. البته به راحتی خسته میشوند و در دنبال کردن کارها و به سرانجام رساندن آنها به خوبی عمل نمیکنند.
- تیپ شخصیت بازرس (ISTJ)
این تیپ شخصیتی افرادی درونگرا، منطقی و کمحرف هستند. بسیار منطقی بوده و وقتشناس و منظم هستند و بر انجام به موقع کار تاکید می کنند. وفاداری و پیروی از سنتها برای این تیپ شخصیتی اهمیت بالایی دارد و ترجیح می دهند تا در جمعی کوچک فعالیت کنند که تمرکز داشته باشند.
- تیپ شخصیت مدافع (ISFJ)
افرادی درونگرا احساسی و بسیار خونگرم هستند که دوست دارند به دیگران خدمت کنند. این افراد دقیق و کوشا هستند و همیشه سعی میکنند تا محیط کاری و خانوادگی گرم و دوستانهای را ایجاد کنند.
- تیپ شخصیت اجرایی (ESTJ)
افرادی متعهد، سنتی، صادق و با عزت نفس هستند که به آنچه انجام می دهند، باور دارند و بهعنوان یک شهروند خوب شناخته می شوند. این افراد علاقه مند به برگزاری رویدادهای اجتماعی که خانوادهها را به هم نزدیک میکند، هستند و خواستار حفظ سنت و ارزشها می باشند.
- تیپ شخصیت سفیر (ESFJ)
این تیپ شخصیتی همیشه مشتاق کمک کردن به دیگران هستند و افرادی به شدت اجتماعی می باشند. تمایل به همکاری با دیگران برای انجام دقیق و به موقع وظایف خود دارند و دوست دارند که از کارشان تشکر و قدردانی شود.
- تیپ شخصیت ماهر (ISTP)
افرادی بسیار عملگرا و در عین حال خون سرد هستند که به ویژه در بحران ها کنترل خوبی روی توقعات شان دارند. صریح و صادق اند و خیلی رک حرفشان را بیان میکنند. این افراد به جزئیات علاقهمند هستند ولی به برنامهریزی دقیق اعتقادی ندارند و خیلی سخت با کسی صمیمی می شوند.
- تیپ شخصیت ماجراجو (ISFP)
این تیپ شخصیتی افراد بسیار متین آرام و حساس هستند و مسائل را به شکل واقعی درک میکنند. با ورود به مشکلات اطرافیانشان دوست دارند تا مسائل آنها را حل کنند. این افراد از کار غیرانعطافپذیر خسته میشوند و از تغییر استقبال میکنند.
- تیپ شخصیت کارآفرین (ESTP)
افرادی با زندگی هیجانی هستند که به کارهای فیزیکی علاقمند می باشند و درباره کارشان بسیار صحبت می کنند. اهل برنامه ریزی بیش از حد نیستند اما اگر در کاری که شروع کرده اند راهکار جدیدتر و بهتری وجود داشته باشد، به سمت آن راهکار پیش میروند. این افراد فعالیتهای ورزشی را بیش از سایر تیپ های شخصیتی دوست دارند و مهارتهای جسمانی را سریع یاد میگیرند.
- تیپ شخصیت سرگرم کننده (ESFP)
این افراد از مهارتهای قوی برخوردار هستند. افرادی سرزنده و سرگرمکننده هستند و از اینکه مرکز توجه قرار بگیرند، لذت می برند. افرادی سخاوتمند، دلسوز و نگران سعادت دیگران می باشند و عمیقاً به خانواده و دوستانشان اهمیت می دهند. اهل تفریح و سرگرمی هستند و به جزئیات اهمیت ویژهای میدهند. نهایت تلاششان را برای راضی نگه داشتن دیگران میکنند و افرادی بسیار با محبت و مهربان می باشند که این خصوصیت بارز آنها است.