❤️ عوامل موثر در سلامت روانی خانواده

 در روان شناسی معاصر، برای روابط سالم و انسانی میان والدین و فرزندان اهمیت زیادی دارد و اساس سلامت روانی اعضای خانواده در نظر گرفته می شود.سلامت روانی در رویکرد‌های مختلف روان شناسی، تعاریف متفاوتی دارد که این تعاریف به رغم تفاوت ظاهری، با یکدیگر در تناقض نیستند و هر یک از آن‌ها به بعد خاصی از ابعاد سلامت روان توجه دارند.

 معتبرترین تعریف ارائه شده از سلامت روانی

یکی از معتبرترین و جامع‌ترین تعاریف ارائه شده از سلامت روانی، توسط «جاهودا» مطرح شده است. او  معتقد است که سلامت روانی تنها به معنای نبود بیماری در فرد نیست. «جاهودا» سلامت روانی را در گروه برخورداری از هشت دسته مفهوم عمده می‌داند که این مفاهیم عبارتند از:

۱. نگرش‌های مثبت فرد نسبت به خود و تصور واقع گرایانه از توانایی‌های خود؛

۳. ارضای مناسب نیاز‌ها و رسیدن به مرحله خودشکوفایی؛

۴. دستیابی به احساس هدفمندی در زندگی؛

۵. برخورداری از انسجام شخصیت و توانایی به تاخیر انداختن لذت‌های آنی؛

۶. خودفرمانروایی یا استقلال فرد در برابر نفوذ دیگران؛

۷. برداشت واقع بینانه از حوادث و محیط؛

۸. تسلط بر محیط به معنای توانایی برآورده کردن مقتضیات زندگی و برقراری ارتباط صمیمانه با دیگران و توانایی سازگار شدن با مشکلات و استرس‌های زندگی.

نقش ازدواج و تشکیل خانواده در سلامت روانی

ازدواج موفق و ارتباط سالم میان همسران، احتمال ابتلا به افسردگی، الکلیسم و خودکشی را در افراد کاهش خواهد داد و زمینه را برای ارتقای سطح سلامت روانی آن‌ها فراهم می‌نماید . شاید به همین دلیل می باشد که امروزه با وجود جذابیت‌های ظاهری روابط آزاد، هرگز گرایش اغلب جوامع بشری به سمت ازدواج است به طوری که امروزه در سراسر دنیا، بیش از ۹۵ درصد مردم، در برهه‌ای از زندگی شان، ازدواج می‌کنند.

تولد فرزند و تاثیر آن بر سلامت روانی همسران

تولید فرزند، مخصوصا فرزند اول، رویدادی تنش زا برای والدین محسوب می‌شود و آن‌ها را وادار می نماید  که علاوه بر نقش‌های قبلی خود، نقش‌های جدید پدر و مادری را نیز بپذیرند و تجربه کنند . پذیرش این نقش‌ها در ماه‌های اولیه پس از تولد فرزند، زن و مرد را دچار تعارض نقش می‌کند، به طوری که بسیاری از همسران جوان، گزارش می دهند  که با تولد اولین فرزند خود، تغییرات منفی‌ای را در عزت نفس و روابط زناشویی خود احساس  و آن را درک می کنند .

ممکن است با تولد اولین فرزند، روابط منعطف پیشین بین همسران، به روابطی ایستا و خشک تبدیل شود، ولی این مرحله حالت گذرا و موقتی دارد به طوری که «سالوادور منوچین»، بنیانگذار رویکرد خانواده درمانی ساختاری، به خانواده درمانگران هشدار می‌دهد

نقش خانواده در تامین سلامت روانی فرزندان

روان شناسی معاصر، برای روابط سالم و انسانی میان والدین و فرزندان اهمیت بسیاری قائل است و آن را اساس سلامت روانی اعضای خانواده در نظر می‌گیرد. نگاه تحولی به مقوله بهداشت روانی افراد و بررسی عوامل موثر بر آن، از زمان پیش از تولد تا بزرگ سالی، نقش مهمی در ارتقای سطح سلامت روانی افراد و پیشگیری از ابتلا به اختلالات روانی دارد.

مراحل کودکی تا نوجوانی فرزندان واجد نوعی رشدنایافتگی است که موجب می‌شود، فرزندان در این سنین برای تامین سلامت روانی خود نیازمند حمایت والدین خود باشند. از این جهت، طبق دیدگاه خانواده درمانیِ روان تحلیل گری، سرنوشت خانواده و کارکرد بهنجار آن، عمدتا با توجه به رشد اولیه شخصیت اعضایی که خانواده را تشکیل می‌دهند، تعیین می‌شود.

عوامل تاثیر گذار بر سلامت روانی خانواده

به طور کلی عوامل زیادی در رشد بهنجار سیستم خانواده و سلامت روانی اعضای آن، دخالت دارد که در زیر به برخی از مهمترین این عوامل اشاره می‌شود:

۱. وجود قواعد و مقررات روشن در خانواده

۲. افزایش توان خانواده در برابر فشار‌ها و بحران‌های زندگی

۳. هدایت و موازنه سازی رفتار‌ها در خانواده

۴. شناخت تفاوت‌ها

۵. تنظیم فاصله‌ها (مرزها) در ساختار خانواده

۶. وجود روحیه قدردانی و سپاسگزاری در میان اعضای خانواده

۷. ایجاد احساس ارزشمندی و عزت نفس در یکدیگر

۸. برخورداری از مهارت‌های ارتباطی موثر

نتیجه گیری 

عوامل بسیاری در سلامت روانی خانواده موثر هستند و با دانستن این عوامل و عمل به آنها می توان سلامت روانی خانواده را حفط کرد . امیدوارم از خواندن این مقاله لذت برده باشید . موفق و پیروز باشید