به گزارش وجدان دار، پس از تشخیص قطعی علت کوتاهی قد، باید درمان متناسب با علت کوتاهی قد شروع شود؛ برای مثال، در کوتاهی قد ژنتیکی درمان با هورمون رشد مؤثر نیست.
کمبود هورمون رشد، تنها بر اساس آزمایشهای هورمونی مشخص نمی شود و حتما سرعت رشد در دوران کودکی نیز باید بررسی شود، یعنی اگر در دوران کودکی، سرعت رشد قدی خوب بود، بر اساس یک آزمایش هورمونی نمی توان کمبود هورمون رشد را تشخیص داد و درمان را شروع کرد. علت باید معلوم شود و قد کودک به طور دقیق بر اساس منحنیهای استاندارد رشد سنجیده شود.
با یک رادیوگرافی ساده از استخوانهای مچ دست(به طور معمول دست چپ)، سن استخوانی تعیین شود که در واقع نشاندهنده سن بیولوژیک واقعی کودک است.
علل کوتاهی قد:
علل کوتاهی قد شامل موارد زیر است:
* کوتاهی قد ژنتیکی: که در این نوع کوتاهی قد، سرعت رشد کودک در سال طبیعی است و سن استخوانی نسبت به سن تقویمی عقب نیست.
کوتاهی قد
* تأخیر سرشتی در رشد: کودکانی که از سن دو سالگی، کوتاهی قد دارند و سرعت رشد آنها در سال تقریبا طبیعی است، ولی سن استخوانی آنها عقب تر است. بلوغ در این کودکان با تأخیر است، ولی در نهایت، بیشتر این کودکان به حد ژنتیکی قد خود می رسند.
* بیماری هایی مانند: سوءتغذیه، کمبود ویتامین D و کمبود کلسیم که موجب نرمی استخوان می شود، بیماری سلیاک(عدم تحمل گلوتن موجود در گندم)، کمخونیها، بیماریهای التهابی دستگاه گوارش ، بیماریهای کلیوی مزمن، نارسایی قلبی، بیماریهای مزمن ریوی یا کبدی و کمکاری تیروئید از عوامل موثر در کوتاهی قد هستند.
* مصرف برخی داروها مانند داروهای کورتونی نیز می تواند موجب اختلال در رشد شود.
* اختلالات رشد داخل رحمی نیز از علل دیگر کوتاهی قد کودکان هستند.
مراحل افزایش قد:
یادمان باشد همه ما در سه مرحله رشد می کنیم:
۱- در دو سال اول زندگی ۳۰ تا ۳۵ سانتیمتر افزایش قد داریم. این رشد سریع قد با افزایش سن کاهش می یابد.
۲- از دو سالگی به بعد کودکان هر سال ۵ تا ۷ سانتیمتر قد می کشند. البته در نزدیکی سنین بلوغ سرعت رشد کمتر خواهد شد.
۳- سرانجام در دوره بلوغ یک جهش رشد قدی وجود دارد که به طور متوسط در پسران ۲۵ تا ۳۰ سانتیمتر و دختران ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتراست. حداکثر جهش رشد قدی در دختران پیش از شروع عادت ماهیانه و در پسران در مراحل انتهاییتر بلوغ است.
به طور معمول در سنین ۱۵ تا ۱۷ سالگی در دختران و ۱۶ تا ۱۸ سالگی در پسران، صفحات رشد(صفحات غضروفی استخوان) بسته می شوند و امکان افزایش قد، پس از آن وجود نخواهد داشت.
چرا بچههای پرورشگاهی قد کوتاهتری دارند؟!
از دیگر مولفههای تاثیرگذار در قد فرد، بیماریها و شیوه تغذیه است. افرادی که دچار سوءتغذیه هستند یا بیماریهای گوارشی و سوءجذب دارند ممکن است قد کوتاهی پیدا کنند. وضعیت عاطفی نیز در رشد قد موثر است. دیده شده افرادی که در پرورشگاه بزرگ میشوند و از محبت خانواده به دور هستند قد کوتاه تری دارند. علاوه براین اختلالاتی مثل کمکاری تیروئید، پرکاری غده فوق کلیه، کمبود هورمون رشد، کمکاری غدد جنسی، عفونتهای مزمن ادراری، نارساییهای مزمن کلیه، کبد، قلب و… همگی میتوانند بر قد تاثیر بگذارند. در واقع قد معرف و آینه تمام نمای سلامت فرد است. پس میتوان با درمان این بیماریها یا به تعویق انداختن بلوغ رشد قدی فرد را افزایش داد. هورمون رشد فقط تا زمانی که صفحه رشد باز است تاثیرگذار است و بعد از آن از تاثیرش کاسته میشود. از زمانی که دخترها عادت ماهانهشان شروع میشود به طور متوسط ۲ تا ۷ سانتیمتر دیگر به طول قدشان اضافه میشود اما مشخص نیست این میزان ۲ سانتیمتر باشد یا ۷ سانتیمتر. پس قبل از بلوغ باید به پزشک مراجعه کرد و اگر لازم بود تحت درمان قرار گرفت.